.webp)
«مینا»، مادر «تیدا»، دختر توانا برای نخستین بار و بعد از سال‌ها، دلایل مهاجرت خودش و تیدا را برای «ایران‌وایر» بازگو کرد.
مینا می‌گوید: «گشت امنیت اخلاقی دست تیدا را می‌گرفت و می‌کشید و او را با خود می‌برد. وقتی هم با تیدا حرف می‌زد و متوجه تفاوت او با سایر بچه‌ها می‌شد، مرا نصیحت می‌کرد که تیدا را پوشیده و با حجاب کامل بیرون از خانه ببرم.»
تیدا دختری با نیازهای ویژه است که با «اوتیسم» متولد شده است. مشکلات تیدا، چالش تمام کودکان دختر با نیازهای ویژه در ایران است؛ به‌ویژه کودکان اوتیستیک که شکل ظاهری بدن آن‌ها مثل سایر کودکان و نوجوانان رشد می‌کند ولی از لحاظ رشد عقلی با سایرین متفاوت هستند.
مادر تیدا می‌گوید: «هنوز بعد از شش سال مهاجرت از ایران، وقتی تیدا ماشین پلیس می‌بیند، پشت من پنهان می‌شود. من به دنبال ساحل امنی هستم تا تیدا را به آن‌جا برسانم، چون اگر به ایران برگردم، به دلیل مصاحبه‌ها و فعالیت‌هایم برای تیدا، هر دو ما در خطر جدی هستیم.» مینا و تیدا به دلیل آزارهای زیاد گشت ارشاد در شهر سنتی اصفهان و تذکراتی که دریافت کرده بودند، ایران را ترک کرده‌اند.
مهاجرت اجباری به گرجستان
مینا شش سال پیش با دخترش تیدا به کشور گرجستان مهاجرت کرد تا بتواند در فضایی امن و به دور از فشارهای اجتماعی، تیدا را پرورش دهد. این مهاجرت اجباری در ابتدا برای تیدا و مادرش بسیار سخت بوده است: «تیدا به خاطر مشکلی که دارد، نمی‌تواند در ایران حجاب داشته باشد. برای همین مدام از سوی پلیس امنیت اخلاقی برای او مزاحمت ایجاد می‌کردند. ما در اصفهان که شهر نسبتا مذهبی است، زندگی می‌کردیم که خیلی این مسايل زیاد بود.»
او اضافه می‌کند: «کودکان طیف اوتیسم همیشه به لحاظ پوشیدن لباس مشکل دارند، چون پارچه لباسی که بر تن می‌کنند، خیلی مهم است. این کودکان از لحاظ حسی، حساسیت‌های خاص خودشان را دارند. برای همین، مساله روسری و این که چیزی بخواهد روی سرش قرار دهد، سخت بود. من برای تیدا کلاه خریده بودم به جای روسری اما کلاه هم حاضر نبود روی سرش بگذارد.»
مینا می‌گوید: «کودکان تا سنین خاصی تفاوتی در اندام‌شان ندارند و پسر و دختر مثل هم هستند ولی از سنین بلوغ تفاوت‌ها خود را بروز می‌دهند. تیدا از سنین بسیار پایین اندامش دچار تغییرات ظاهری شد و نشانه‌های بلوغ خیلی زود در او نمایان بود. همین بلوغ زودرس موجب شد که تیدا خیلی زود مجبور به داشتن حجاب باشد، در حالی که نه درکی از این مساله داشت و نه علاقه‌ای به آن از خود نشان می‌داد. شما نمی‌توانید به کودک دارای اوتیسم بگویید حجاب داشته باش، چون حالش بد می‌شود. غیرممکن است که بتوانید به کودک اوتیستیک بگویید این کار را بکن. مشکل دیگر این کودکان این است که فاصله رشد جسمی و ذهنی آن‌ها خیلی با هم متفاوت است. تیدا ۲۳ ساله است ولی رفتار و گفتار دختر ۲۳ ساله را ندارد. دوست دارد برود پارک و بازی کند که در ایران قابل قبول نبود. ولی در گرجستان پذیرفته شده است. تیدا در کشور گرجستان بیرون از خانه و در زمین‌های بازی، هرطوری که دوست داشته باشد می‌تواند رفتار کند ولی در ایران بسیاری از رفتارها تابو هستند. برای برخی مردم در ایران عجیب است اگر خانمی روی تاب بنشیند و تاب بخورد. من تلاش کردم تیدا را سانسور نکنم و خیلی او را آزاد گذاشتم تا همان‌طور که دوست دارد، از جامعه استفاده کند. سعی می‌کردم وقتی بیرون از خانه هستیم، راحت باشد. غیر از گشت امنیت اخلاقی، مردم عادی هم به او تذکر می‌دادند و وقتی به خانه برمی‌گشتیم، تیدا به قدری انرژی منفی از محیط دریافت کرده بود که حالش بد بود. این برای خانواده دارای کودک اوتیسم هم خیلی سخت و سنگین است، چون زمانی که برای تفریح بیرون از خانه می‌روند، با حال بد به خانه برمی‌گردند. استرس و حال بدی که به تیدا وارد شده به حدی است که بعد از شش سال، هنوز تیدا وقتی ماشین پلیس، حتی خارج از ایران می‌بیند، پشت من پنهان می‌شود. این ترس شدید را دارد که می‌خواهند او را ببرند و همین موجب شد من عجولانه از ایران مهاجرت کنم.»
آیا کودکان با نیازهای ویژه در مدارس مخصوص خودشان آزادی عمل دارند؟
مینا کمی بعد از مهاجرت، به دنبال دوستان تیدا در مدارس کودکان با نیازهای ویژه در ایران، در فضای مجازی فعالیت خودش را آغاز و خیلی سریع این کودکان و خانواده‌هایشان را پیدا می‌کند.
می‌گوید: «حالا که من تیدا را از ایران فراری داده بودم، می‌توانستم چهره غمگین و افسرده این کودکان را در کنار مادران و پدران آن‌ها با وضوح بیشتری ببینم. این کودکان در ایران قرنطینه هستند و حتی خانواده‌های این کودکان نیز نمی‌توانند خیلی از بچه‌ها را به اجتماع بیاورند. آن‌ها از حق بازی و بودن در فضای باز و آزاد و اجتماع و میان مردم محروم هستند.»
کودکان با نیازهای ویژه حتی در مدارس مخصوص به خودشان هم راحت و آزاد نیستند؛ مدارسی با دیوارهای بلند که این کودکان را کاملا از جامعه جدا می‌کنند.
به گفته مینا، نخستین و اصلی‌ترین مشکل کودکان با نیازهای ویژه این است که آن‌ها را از جامعه جدا می‌کنند و در کنار سایر دانش‌آموزان آموزش نمی‌دهند. از نظر قوانین مذهبی، کودکان با نیازهای ویژه از حجاب داشتن، نماز خواندن و روزه گرفتن آزاد هستند ولی این کودکان حتی در مدارس خودشان هم باید حجاب می‌داشتند و برای نماز آماده می‌شدند. حتی شده به دروغ تظاهر به نماز خواندن می‌کردند. این کودکان مجبور به شرکت در نماز جماعت و مراسم مذهبی هستند. کودکان طیف اوتیسم به سختی حرف می‌زنند و مشکل کلام دارند ولی مجبورند به عربی کلماتی را ادا کنند و نماز بخوانند. من وقتی به مربی تربیتی تیدا در مدرسه اعتراض کردم، در جواب گفت فقط ادای نماز خواندن را هم بیاورد، کافی است!»
من به مدیر اجازه نمی‌دهم از تیدا تقدیر کند
«در یک سال تحصیلی، من و تیدا از مواد بازیافتی کلی عروسک‌های زیبا ساختیم و به صورت یک نمایشگاه روی یک میز بزرگی در مدرسه نمایش دادیم. معلم پرورشی مدرسه بعد از دیدن این میز به من گفت خانم چون تیدا در نماز جماعت مدرسه شرکت نمی‌کند، من به مدیر مدرسه اجازه نمی‌دهم که از تیدا تقدیر کند.»
مربی پرورشی در مدارس ایران به افرادی گفته می‌شود که به گونه‌ای مبلغ مباحث مذهبی و اخلاقی هستند و برگزاری مراسم مذهبی و نماز جماعت را برعهده دارند. در مدارس دخترانه در ایران، مربیان پرورشی به دختربچه‌ها در مورد حجاب تذکر می‌دهند.
آرزوی تیدا
تیدا لایوهای اینستاگرامی بسیاری در حوزه کودکان با نیازهای ویژه برگزار می‌کند و با کودکانی که مثل خود او توانایی‌های خاص دارند، هم‌صحبت می‌شود. او در این لایوها به معرفی کودکان دیگر که مثل خودش با نیازهای ویژه متولد شده و رشد می‌کنند، می‌پردازد. تیدا نحوه پخت و آماده سازی غذاهای وگان بدون گوشت را نیز آموزش می‌دهد. او می‌گوید وگان یعنی عشق و سلامتی و اضافه می‌کند که غذا باید بوی عشق بدهد.
تیدا می‌گوید: «آرزو دارم پر از رنگین‌کمان باشم، حالم خوب باشه و کارهای خوب انجام بدم. دوست دارم در شبکه من و تو مجری بشوم.»
کمک به کودکان اوتیستیک با آموزش آواز
مینا، مادر تیدا مربی آواز کلاسیک است و تلاش دارد که نکات اولیه آواز خواندن را به تیدا آموزش دهد.
به گفته مینا، آموزش آواز به کودکان طیف اوتیسم بسیار سخت است ولی تیدا به آواز خواندن و موسیقی بسیار علاقه دارد و پیشرفت بسیار خوبی هم در این زمینه داشته است.
مینا توضیح می‌دهد که آواز و موسیقی به حفظ شادی کودکان دارای نیازهای ویژه و اوتیستیک بسیار کمک کننده است. مینا می‌گوید روح کودکان نیز با آموزش موسیقی بزرگ می‌شود، ضمن این که به خانواده دارای کودک با نیازهای ویژه هم کمک زیادی می‌کند.
مینا به تیدا کمک می‌کند که او بتواند خوب آواز بخواند و این مساله موجب علاقه زیاد او به رقص هم شده است. تیدا ساعت‌های زیادی در خانه و بیرون از خانه می‌رقصد.
تشخیص بیماری تیدا در ایران
مینا، مادر تیدا، دختر دارای نیاز ویژه می‌گوید: «۲۳ سال پیش که تیدا به دنیا آمد، کسی در مورد اوتیسم در ایران اطلاعی نداشت. تیدا گریه نوزادی نداشت و به چیزی واکنش نشان نمی‌داد. برای من بسیار عجیب بود که چرا هیچ ارتباطی برقرار نمی‌کند.»
پزشکان با تکیه بر منحنی رشد تیدا، به مادرش اطمینان خاطر می‌دادند که دخترش رشد طبیعی دارد و مشکلی در میان نیست ولی مادرش متوجه متفاوت بودن تیدا بود. به گفته مینا در ایران، کسی اطلاعی نداشت که اوتیسم چیست.
تیدا تا سه سالگی کلام نداشت و تنها با آوا ارتباط برقرار می‌کرد و همین موجب شده بود که مادرش به گفتار درمان مراجعه کند، چون پدر تیدا هم در کودکی خیلی دیر شروع به صحبت کردن کرده بود. اطرافیان به مینا می‌گفتند نگران نباشد و دیر حرف زدن تیدا موروثی است ولی او همواره نگران تیدا بود.
از سه سالگی درمان و آموزش تیدا آغاز شد و او در حال حاضر دختر توانایی است که هم به خوبی صحبت می‌کند و هم می‌رقصد و آواز می‌خواند.
تیدا در نمایشگاه آثار نقاشی هنرمندان ایرانی خارج از کشور
به زودی نمایشگاهی از آثار هنرمندان ایرانی خارج از کشور در اصفهان برگزار خواهد شد. از تیدا به عنوان هنرمند افتخاری دعوت شده است یکی از نقاشی‌های خود را به این نمایشگاه ارسال کند. این نمایشگاه در نیمه دوم اردیبهشت و خرداد ۱۴۰۱ در اصفهان، تهران و شیراز برگزار خواهد شد
No comments:
Post a Comment